Glutathione: 5 Manfaat Berasaskan Sains

Inti Pati Utama

• Glutathione ialah antioksidan berkuasa yang dihasilkan secara semula jadi dalam sel anda dan terdiri daripada tiga asid amino: glutamin, glisin dan sistein.
• Ia melindungi sel daripada kerosakan, meneutralkan toksin, menyokong sistem imun dan penting untuk kesihatan hati.
• Anda boleh meningkatkan tahap glutathione dalam badan anda melalui pengambilan makanan tertentu, pilihan gaya hidup dan suplemen khusus seperti NAC.

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌Apakah Glutathione?

Glutathione ialah molekul protein kecil yang terdiri daripada asid amino glutamat, sistein dan glisin. Ia adalah salah satu sebatian terpenting yang dihasilkan oleh setiap sel dalam badan anda. 

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ Apakah Fungsi Glutathione?

Glutathione membantu melindungi sel-sel kita daripada kerosakan dan membantu menyahtoksik sebatian berbahaya. 

Sepanjang lebih 100 tahun penyelidikan, lebih daripada 100,000 makalah saintifik telah membuktikan bahawa mengekalkan tahap glutathione dalam sel adalah salah satu kunci terpenting untuk mengekalkan fungsi sel yang betul, kesihatan imun dan memperlahankan proses penuaan.

Artikel ini akan meneroka manfaat utama berasaskan bukti serta cara untuk meningkatkan tahap glutathione anda.

‌‌‌‌‌5 Manfaat Glutathione

1. Ia adalah antioksidan. Glutathione adalah antioksidan utama dalam sel untuk melindungi sel daripada kerosakan. Ia juga penting untuk kitar semula dan penggunaan antioksidan lain seperti vitamin C dan E.
2. Ia mempunyai kesan terhadap sistem imun. Glutathione melindungi sel imun daripada kerosakan di samping memberikan sedikit kesan antivirus secara langsung. Ia juga penting dalam mengimbangi tindak balas sistem imun — meningkatkan fungsinya apabila ia lemah, dan menstabilkannya semula apabila ia terlalu aktif.
3. Ia mempunyai kesan terhadap mitokondria. Glutathione memainkan peranan penting dalam fungsi mitokondria (bahagian penghasil tenaga dalam sel).
4. Ia penting untuk fungsi sel. Glutathione diperlukan untuk penghasilan banyak protein sel, sintesis dan pembaikan DNA, pengaktifan dan pengawalan enzim sel yang terlibat dalam fungsi sel secara keseluruhan, serta tindakan vitamin D3 yang betul.      
5. Ia merupakan sebatian penyahtoksik. Glutathione ialah agen detoksifikasi paling berkesan dalam tubuh. Ia mengikat toksin, pencemar, bahan kimia, logam berat dan metabolit ubat yang tidak diingini untuk disingkirkan melalui air kencing atau usus.

Kekurangan Glutathione

Tahap glutathione cenderung menurun apabila kita meningkat usia, serta apabila kita terdedah kepada toksin, ubat-ubatan, pencemaran alam sekitar dan apa-apa bahan lain yang menyebabkan kerosakan oksidatif.

Tahap glutathione yang rendah dikaitkan dengan penuaan yang lebih cepat dan hampir semua penyakit kronik, terutamanya yang berkaitan dengan usia seperti kemerosotan kognitif, diabetes jenis 2 dan pelbagai bentuk penyakit kronik.

Faktor usia yang lebih lanjut diketahui meningkatkan risiko mendapat penyakit serius, komplikasi dan kematian daripada pelbagai punca, termasuk jangkitan virus. Tahap glutathione yang rendah menjadikan sel lebih mudah terdedah kepada kerosakan oksidatif. Tahap glutathione yang rendah juga boleh menjejaskan sistem imun serta penghalang pelindung dalam saluran pernafasan dan saluran gastrousus.

Sumber Glutathione

Makanan Kaya Glutathione

Pemakanan boleh membantu meningkatkan tahap glutathione, tetapi hanya pada tahap yang terhad. Tubuh manusia—terutamanya hati—menghasilkan kira-kira 8,000 hingga 10,000 mg glutathione setiap hari. Untuk memberi gambaran, diet sihat yang kaya dengan buah-buahan dan sayur-sayuran segar hanya membekalkan sekitar 150 mg glutathione sedia ada sehari.  Walau begitu, sel cuba mengekalkan glutathione sebaik mungkin, jadi kesan kumulatif daripada pengambilan glutathione melalui diet tetap merupakan matlamat yang penting. Asparagus, avokado dan kacang walnut adalah sumber makanan yang kaya dengan glutathione. 

Suplemen Glutathione

Suplemen yang paling popular untuk meningkatkan tahap glutathione melibatkan pengambilan glutathione atau N-acetylcysteine.  Sebelum kajian terkini, terdapat beberapa kontroversi mengenai glutathione sebagai suplemen pemakanan kerana dipercayai bahawa glutathione mungkin tidak diserap apabila diambil secara oral. Satu kajian awal sering dirujuk untuk menunjukkan kekurangan penyerapan. Dalam kajian tersebut, satu dos tunggal sebanyak 3,000 mg glutathione gagal meningkatkan tahap glutathione dalam darah. Namun, ternyata terdapat sebab lain. Para penyelidik mencari tahap glutathione bebas, dan kerana glutathione sangat berharga, ia dengan cepat terikat kepada protein pengangkut untuk dibawa ke sel, menyebabkan ia tidak muncul sebagai glutathione bebas dalam darah.

Soalan Lazim Tentang Glutathione

Apakah peranan glutathione dalam kesihatan imun?

Glutathione sangat penting untuk sistem imun yang sihat, dan penyelidikan menunjukkan bahawa tahap yang lebih tinggi dikaitkan dengan tindak balas yang lebih baik terhadap jangkitan virus. Ia menyokong fungsi imun melalui beberapa cara utama:

• Ia melindungi sel-sel imun daripada kerosakan sambil meningkatkan keupayaannya untuk melawan virus.^3-5
• Ia menunjukkan kesan langsung dalam menghalang virus daripada membiak pada pelbagai peringkat kitaran hidupnya.^3-5

Adakah lebih baik mengambil glutathione atau NAC?

Pemilihan antara glutathione dan N-acetylcysteine (NAC) bergantung pada matlamat kesihatan anda, kerana kedua-duanya menawarkan manfaat klinikal yang ketara. Walaupun pilihannya kadang-kadang terasa seperti perkara remeh, terdapat beberapa perbezaan penting dalam cara kedua-duanya berfungsi.

Kelebihan Glutathione:

• Ia ialah sebatian aktif yang sudah terbentuk. Apabila anda mengambil suplemen glutathione, tubuh menerima antioksidan “utama” yang lengkap dan sedia digunakan.

Kelebihan NAC (N-Acetylcysteine):

• Ia membekalkan blok binaan penting untuk tubuh menghasilkan glutathione sendiri. NAC ialah bentuk asid amino sistein, yang diperlukan untuk sintesis glutathione.
• Ia memberi sokongan khusus untuk sistem pernafasan. NAC sangat membantu melindungi paru-paru dan saluran gastrousus daripada kerosakan.
• Ia ialah agen pemodifikasi mukus (mukolitik) yang kuat. Ini menjadikan NAC pilihan yang lebih baik apabila berdepan dengan mukus pekat dan melekit yang berkaitan dengan keadaan paru-paru akut atau kronik.

‌‌‌‌Bolehkah suplemen glutathione diserap secara oral? 

Ya, walaupun perkara ini menjadi topik perdebatan suatu masa dahulu, kajian klinikal terkini telah mengesahkan bahawa glutathione boleh diserap dengan berkesan apabila diambil sebagai suplemen. Kajian lama sering terlepas kesan ini kerana mereka tidak mengukur glutathione yang bergerak dalam darah dalam keadaan terikat pada protein. Hasil penyelidikan menunjukkan:

• Satu kajian penting pada tahun 2014 mendapati bahawa suplemen oral meningkatkan tahap glutathione terikat protein dalam darah dengan ketara, sekali gus menerangkan kekurangan dalam kajian penyerapan terdahulu.
• Kajian Penn State pada tahun 2015 mengesahkan perkara ini, menunjukkan bahawa pengambilan 250 mg hingga 1,000 mg glutathione setiap hari selama enam bulan meningkatkan tahap glutathione dalam keseluruhan darah, sel darah merah dan juga sel pipi.
• Kajian haiwan pada tahun 2018 memberikan perincian lanjut, menunjukkan bahawa glutathione diserap di usus dan dihantar ke hati serta bahagian lain dalam tubuh untuk digunakan.

Berapa lamakah masa yang diperlukan untuk suplemen glutathione berfungsi?

Seperti banyak antioksidan lain, glutathione akan mula berfungsi hampir serta-merta untuk melindungi sel daripada kerosakan oksidatif. Namun, ia mengambil masa satu hingga dua minggu sebelum perlindungan ini diterjemahkan kepada manfaat yang ketara dalam meningkatkan tahap antioksidan. Bagi individu yang sudah mengalami tekanan oksidatif atau masalah metabolik (contohnya diabetes atau sindrom metabolik), ia mungkin mengambil masa dua hingga tiga bulan atau lebih untuk melihat peningkatan yang konsisten dalam tahap antioksidan.

Rujukan:

1. Forman HJ, Zhang H, Rinna A. Glutathione: overview of its protective roles, measurement, and biosynthesis. Mol. Aspects Med. 2009;30, 1−12. 
2. Dwivedi D, Megha K, Mishra R, Mandal PK. Glutathione in Brain: Overview of Its Conformations, Functions, Biochemical Characteristics, Quantitation and Potential Therapeutic Role in Brain Disorders. Neurochem Res. 2020;45(7):1461-1480.
3. Dröge W, Breitkreutz R. Glutathione and immune function. Proc Nutr Soc. 2000;59(4):595-600.
4. Fraternale A, Brundu S, Magnani M. Glutathione and glutathione derivatives in immunotherapy. Biol Chem. 2017;398(2):261-275.
5. Fraternale A, Paoletti MF, Casabianca A, et al. Antiviral and immunomodulatory properties of new pro-glutathione (GSH) molecules. Curr Med Chem. 2006;13(15):1749-1755.
6. Jones DP, Coates RJ, Flagg EW, et al. Glutathione in foods listed in the National Cancer Institutes Health Habits and History Food Frequency Questionnaire. Nutr Cancer 1995;17:57-75.
7. Witschi A, Reddy S, Stofer B, Lauterburg BH. The systemic availability of oral glutathione. Eur J Clin Pharmacol 1992;43(6):667-9.
8. Kovacs-Nolan J, Rupa P, Matsui T, et al. In vitro and ex vivo uptake of glutathione (GSH) across the intestinal epithelium and fate of oral GSH after in vivo supplementation. J Agric Food Chem. 2014;62(39):9499-9506.
9. Park EY, Shimura N, Konishi T, et al. Increase in the protein-bound form of glutathione in human blood after the oral administration of glutathione. J Agric Food Chem. 2014;62(26):6183-6189.
10. Richie JP Jr, Nichenametla S, Neidig W, et al. Randomized controlled trial of oral glutathione supplementation on body stores of glutathione. Eur J Nutr. 2015;54(2):251-263.
11. Yamada H, Ono S, Wada S, et al. Statuses of food-derived glutathione in intestine, blood, and liver of rat. NPJ Sci Food. 2018;2:3. Published 2018 Feb 6. doi:10.1038/s41538-018-0011-y.
12. Sacco R, Eggenhoffner R, Giacomelli L. Glutathione in the treatment of liver diseases: insights from clinical practice. Minerva Gastroenterol Dietol. 2016;62(4):316-324.
13. Kessoku T, Sumida Y, Imajo K, et al. Efficacy of Glutathione for the Treatment of Non-Alcoholic Fatty Liver Disease: An Open-Label, Multicenter, Prospective Study. J Hepatology 2016;64(2):S500.
14. Šalamon Š, Kramar B, Marolt TP, Poljšak B, Milisav I. Medical and Dietary Uses of N-Acetylcysteine. Antioxidants (Basel). 2019;8(5):111.
15. Pei Y, Liu H, Yang Y, et al. Biological Activities and Potential Oral Applications of N-Acetylcysteine: Progress and Prospects. Oxid Med Cell Longev. 2018;2018:2835787.
16. Elbini Dhouib I, Jallouli M, Annabi A, Gharbi N, Elfazaa S, Lasram MM. A minireview on N-acetylcysteine: An old drug with new approaches. Life Sci. 2016;151:359-363. doi:10.1016/j.lfs.2016.03.00.
17. Santus P, Corsico A, Solidoro P, Braido F, Di Marco F, Scichilone N. Oxidative stress and respiratory system: pharmacological and clinical reappraisal of N-acetylcysteine. COPD. 2014 Dec;11(6):705-1.
18. Stey C, Steurer J, Bachmann S, Medici TC, Tramer MR. The effect of oral N-acetylcysteine in chronic bronchitis: a quantitative systematic review. Eur Respir J 2000;16(2):253-62.
19. Grandjean EM, Berthet P, Ruffmann R, Leuenberger P. Efficacy of oral long-term N-acetylcysteine in chronic bronchopulmonary disease: a meta-analysis of published double-blind, placebo-controlled clinical trials. Clin Ther 2000;22(2):209-21